Σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού και μόνο χαρακτήρα που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Η σεξουαλική παρενόχληση εκδηλώνεται με διάφορες μορφές, όπως φραστικά, με χειρονομίες και μέσα από έντυπα ή ηλεκτρονικά μηνύματα που στην εποχή του ίντερνετ είναι η ποιο συχνή.
Πολλές γυναίκες έχουν βρεθεί στην άβολη και δυσάρεστη θέση να λάβουν μηνύματα από γυμνούς άνδρες χωρίς να τους ζητηθεί, κάτι που μπορεί να επιφέρει ποινικές συνέπειες. Αυτό δεν φαίνεται να επηρεάζει κάποιους, οι οποίοι συνεχίζουν να στέλνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανεπιθύμητες φωτογραφίες από τα γεννητικά τους όργανα.
Άραγε είναι ένας τρόπος άσκησης εξουσίας και επιβολής;
«Πολύ λίγες γυναίκες επηρεάζονται από ένα τέτοιο μήνυμα, εντούτοις πρόκειται για μια επιθετική συμπεριφορά» αναφέρει στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa η Σάντρα Σβαρκ, ψυχολόγος και εγκληματολόγος με ειδίκευση σε θέματα σεξουαλικής βίας. Όπως λέει η ειδικός, πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι ένιωσαν παρενόχληση, αποστροφή, ντροπή. Ακόμη και άγχος, ειδικά όσες έχουν βιώσει στο παρελθόν ξανά σεξουαλική βία. Μια εικόνα από το πέος ενός αγνώστου μπορεί να φέρει ξανά στην επιφάνεια παλιά τραύματα.
«Σε πολλές περιπτώσεις δεν πρόκειται καν για προσπάθεια έναρξης σεξουαλικών επαφών αλλά για σεξουαλική παρενόχληση, όπως συχνά συμβαίνει στο δρόμο και ταυτόχρονα επίδειξη δύναμης» αναφέρει η Σβαρκ. Έρευνες έχουν δείξει άλλωστε ότι πρόκειται κυρίως για μια προσπάθεια άσκησης εξουσίας και επιβολής.
Τι λένε άνδρες που συμμετείχαν σε έρευνα
Σύμφωνα με έρευνα σχετικά με το φαινόμενο των φωτογραφιών ανδρικών γεννητικών οργάνων (dickpics), το προφίλ των αποστολέων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι ίδιοι δεν έχουν επίγνωση ότι πρόκειται για επιθετική πράξη, ούτε θεωρούν ότι είναι σεξιστές, ωστόσο εν τέλει η πράξη τους φέρει αυτά τα στοιχεία. Το 82% των ανδρών που συμμετείχαν στην επιστημονική έρευνα της Φλόρα Όσβαλντ (2019) θεωρούν ότι στέλνοντας αυτού του τύπου τις φωτογραφίες διεγείρουν σεξουαλικά τον/την αποδέκτη. Το 50% των ανδρών που απάντησαν ανέφεραν ότι έτσι νιώθουν ελκυστικοί. Το 51% ελπίζουν να λάβουν αντίστοιχη απάντηση με «σέξι» φωτογραφίες, ενώ ένα 53% θέλει να προκαλέσει. Τέλος 47% των συμμετεχόντων αναφέρουν ότι με τον τρόπο αυτό θέλουν να δείξουν το σεξουαλικό τους ενδιαφέρον προς ένα πρόσωπο.
Σύμφωνα με τον ψυχαναλυτή Γιόνας Κνέερ «όσο αντίστοιχες συμπεριφορές δεν προκαλούν αρνητικές αντιδράσεις, είναι πολύ πιθανό να επαναληφθούν». Ο ίδιος θεωρεί ότι αντίστοιχες πρακτικές πρέπει να διώκονται ποινικά και ότι είναι σημαντικό να γίνεται σαφές στον αποστολέα το ενδεχόμενο άσκησης μήνυσης σε βάρος του. Η ευθύνη βαρύνει πάντα τους θύτες και όχι τα θύματα. Ο Κνέερ ηγείται του πρότζεκτ «I can change» στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Ανοβέρου, στο οποίο συμμετέχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να ελέγξουν τις σεξουαλικές παρορμήσεις τους. Ο Γερμανός ειδικός πάντως αναφέρει ότι φαινόμενα και συμπεριφορές σαν κι αυτές μπορούν να προβλεφθούν και να αποφευχθούν. Ταυτόχρονα οι παραλήπτριες τέτοιων μηνυμάτων μπορούν να στείλουν την καταγγελία τους στην ιστοσελίδα Dickstinction.com, προκειμένου να λάβουν εμπεριστατωμένη καθοδήγηση για τον τρόπο χειρισμού αντίστοιχων περιστατικών. Μάλιστα οι ειδικοί της σελίδας συνιστούν να καταγράφονται η ώρα, το όνομα και το περιεχόμενο των μηνυμάτων αυτών, πριν αποσταλούν. Η τελική καταγγελία είναι δυνατό να προωθηθεί στις αστυνομικές αρχές.
Σύμφωνα με τον γερμανικό Ποινικό Κώδικα, όποιος αποστέλλει ή προωθεί σε άλλο πρόσωπο πορνογραφικό υλικό, χωρίς να του έχει ζητηθεί, απειλείται με ποινή φυλάκισης μέχρις ενός έτους ή χρηματικό πρόστιμο. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Στέφαν Μπιλιάουσκας από την ιστοσελίδα Dickstinction.com, πολλές φορές όσοι λαμβάνουν τέτοια μηνύματα δεν γνωρίζουν τον αποστολέα ή είναι δύσκολο να διακριβωθεί η ταυτότητά του. Μια άλλη δυνατότητα που υπάρχει στη Γερμανία είναι όσες δέχονται σχετικές φωτογραφίες να απευθυνθούν σε κάποιο ειδικό νούμερο έκτακτης ανάγκης για γυναίκες ή σε ειδικά συμβουλευτικά κέντρα.
Η Σβαρκ πάντως εκτιμά ότι για να αλλάξει κάτι, θα πρέπει να μιλήσουμε περισσότερο μέσα στην κοινωνία για την εικόνα των φύλων, για το τι είναι συναίνεση και τι σεξουαλική βία. Από την πλευρά του ο Κνέερ θεωρεί σημαντικό να μάθουμε να ρωτάμε ποιες είναι οι σεξουαλικές ανάγκες του άλλου και πώς μπορεί κανείς να είναι σεξουαλικά ενεργός χωρίς να υπερβαίνει τα όρια.
Πηγή: el.wikipedia.org / dw.com
