Στη Νότια Αφρική, καταγράφεται το το μεγαλύτερο ποσοστό παγκοσμίως παιδιών γεννιούνται με το Σύνδρομο Εμβρυϊκού Αλκοόλ. Συγκεκριμένα ένα 10% των παιδιών γεννιούνται με το σύνδρομο, όταν στον υπόλοιπο κόσμο το ποσοστό φτάνει το 2%.
Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές γυναίκες χρησιμοποιούν το αλκοόλ ως μέσο για να ξεφύγουν από τη σκληρή ζωή τους στις φτωχογειτονιές της Αφρικής που σε συνδυασμό με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και τη βία των συμμοριών, δεν είναι εύκολο ακόμα και αν υπάρχουν προγράμματα ενημέρωσης να βοηθηθούν.
Τι είναι το Σύνδρομο Εμβρυϊκού Αλκοόλ
Οι γυναίκες που καταναλώνουν αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να γεννήσουν βρέφη με φάσμα διαταραχών εμβρυϊκού αλκοολισμού. Το φάσμα διαταραχών εμβρυϊκού αλκοολισμού (FASDs) είναι ένας «όρος-ομπρέλα» που χρησιμοποιείται για ένα μεγάλο εύρος διαταραχών. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές και να προκαλούν σωματικές και ψυχικές συγγενείς ανωμαλίες.
Παραδείγματα του φάσματος διαταραχών εμβρυϊκού αλκοολισμού είναι τα ακόλουθα:
- Σύνδρομο εμβρυϊκού αλκοολισμού (FAS)
- Σύνδρομο μερικού εμβρυϊκού αλκοολισμού
- Συγγενείς ανωμαλίες σχετιζόμενες με το αλκοόλ
- Νευροαναπτυξιακές διαταραχές σχετιζόμενες με το αλκοόλ
- Νευροαναπτυξιακή διαταραχή σχετιζόμενη με προγεννητική έκθεση σε αλκοόλ
Το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο είναι μία σοβαρή μορφή της πάθησης. Τα άτομα με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα στην όραση, την ακοή, τη μνήμη, την προσοχή και τις ικανότητες εκμάθησης και επικοινωνίας. Παρόλο που οι ανωμαλίες ποικίλλουν από άτομο σε άτομο, η βλάβη είναι συχνά μόνιμη.
Ποιες είναι οι αιτίες του εμβρυϊκού αλκοολικού συνδρόμου
Όταν μία έγκυος γυναίκα καταναλώνει αλκοόλ, μέρος αυτό του αλκοόλ περνάει εύκολα μέσω του πλακούντα στο έμβρυο. Το σώμα του αναπτυσσόμενου εμβρύου δεν επεξεργάζεται το αλκοόλ με τον ίδιο τρόπο με έναν ενήλικα. Το αλκοόλ αυξάνεται σε συγκέντρωση στο έμβρυο και μπορεί να αποτρέψει την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και οξυγόνου στα ζωτικά του όργανα.
Η βλάβη μπορεί να πραγματοποιηθεί τις πρώτες εβδομάδες της κύησης, όταν η γυναίκα μπορεί να μη γνωρίζει ακόμη ότι είναι έγκυος. Ο κίνδυνος αυξάνεται εάν η μητέρα κάνει κατάχρηση αλκοόλ.
Σύμφωνα με πολλές μελέτες, η κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να είναι περισσότερο επιβλαβής στους τρεις πρώτους μήνες της κύησης. Όμως, η κατανάλωση αλκοόλ οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επιβλαβής, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιάτρων.
Ποια είναι τα συμπτώματα του εμβρυϊκού αλκοολικού συνδρόμου
Από τη στιγμή που το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο καλύπτει μία πληθώρα προβλημάτων, η συμπτωματολογία έχει μεγάλο εύρος. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλει από ήπια έως έντονη και περιλαμβάνει:
- Μικρό κεφάλι
- Μία μαλακή δερματική πτυχή μεταξύ του άνω χείλους και της μύτης, μικρά και ευρεία μάτια, πολύ λεπτό άνω χείλος και άλλα μη φυσιολογικά χαρακτηριστικά του προσώπου
- Ύψος και βάρος κάτω από το μέσο όρο
- Υπερκινητικότητα
- Απώλεια εστίασης
- Μειωμένος συντονισμός
- Κακή κρίση
- Καθυστερημένη ανάπτυξη και προβλήματα στη σκέψη, την ομιλία, την κίνηση και τις κοινωνικές δεξιότητες
- Προβλήματα στην όραση ή την ακοή
- Μαθησιακές δυσκολίες
- Νοητική υστέρηση
- Καρδιακά προβλήματα
- Νεφρικά προβλήματα
- Παραμορφωμένα άκρα ή δάχτυλα
- Εναλλαγές της διάθεσης
Πώς διαγιγνώσκεται το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο;
Όσο πιο έγκαιρη είναι η διάγνωση τόσο καλύτερη είναι η έκβαση. Μιλήστε στο γιατρό αν πιστεύετε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο. Ενημερώστε το γιατρό αν πίνατε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μία κλινική εξέταση του μωρού θα αναδείξει φύσημα της καρδιάς ή άλλα καρδιολογικά προβλήματα. Καθώς το μωρό μεγαλώνει, υπάρχουν άλλες ενδείξεις που θα βοηθήσουν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης, όπως:
- Μειωμένος ρυθμός ανάπτυξης
- Μη φυσιολογικά χαρακτηριστικά του προσώπου ή ανάπτυξη των οστών
- Προβλήματα ακοής και όρασης
- Αργή απόκτηση δεξιοτήτων της γλώσσας
- Μικρό μέγεθος κεφαλής
- Μειωμένος συντονισμός
- Για τη διάγνωση του εμβρυϊκού αλκοολικού συνδρόμου, ο γιατρός θα πρέπει να καθορίσει μη φυσιολογικά χαρακτηριστικά του προσώπου, χαμηλότερο από το φυσιολογικό ρυθμό ανάπτυξης και προβλήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τα προβλήματα του νευρικού συστήματος μπορεί να είναι σωματικά ή συμπεριφορικά. Για παράδειγμα, μπορεί να παρουσιάζει υπερκινητικότητα, απώλεια συντονισμού ή εστίασης ή μαθησιακές δυσκολίες.
Πώς αντιμετωπίζεται το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο;
Παρόλο που δεν υπάρχει ίαση για το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο, υπάρχουν θεραπείες για ορισμένα από τα συμπτώματα. Όσο πιο έγκαιρα πραγματοποιηθεί η διάγνωση τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πρόοδος. Ανάλογα με τα συμπτώματα που παρουσιάζει ένα παιδί με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο, μπορεί να χρειαστούν πολλαπλές επισκέψεις στον παιδίατρο ή σε εξειδικευμένους ιατρούς. Ειδική εκπαίδευση και ειδικές υπηρεσίες μπορούν να βοηθήσουν τα μικρά παιδιά. Για παράδειγμα, οι λογοθεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να μάθουν πώς να μιλούν.
Κατ’ οίκον φροντίδα
Τα παιδιά με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο θα επωφεληθούν από ένα σταθερό οικογενειακό περιβάλλον που δείχνει αγάπη και προσοχή. Τα παιδιά αυτά μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα σε διαταραχές της ρουτίνας τους από ό, τι τα ένα μέσο παιδί. Τα παιδιά με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο είναι ιδιαίτερα πιθανό να αναπτύξουν προβλήματα βίας και κατάχρησης ουσιών αργότερα στη ζωή τους αν εκτεθούν σε βία ή κατάχρηση ουσιών στο σπίτι. Αυτά τα παιδιά ανταποκρίνονται θετικά σε μία τακτική ρουτίνα, απλούς κανόνες και επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς.
Φάρμακα
Δεν υπάρχουν φάρμακα συγκεκριμένα για την αντιμετώπιση του εμβρυϊκού αλκοολικού συνδρόμου. Όμως, κάποια φάρμακα διευθετούν ορισμένα από τα συμπτώματα.
Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν:
- Αντικαταθλιπτικά για την αντιμετώπιση προβλημάτων λύπης και αρνητικότητας
- Διεγερτικά για την αντιμετώπιση της έλλειψης εστίασης, της υπερκινητικότητας και άλλων συμπεριφορικών προβλημάτων
- Νευροληπτικά για την αντιμετώπιση της αγωνίας και της επιθετικότητας
- Αγχολυτικά για την αντιμετώπιση του άγχους
Συμβουλευτική
Η συμπεριφορική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει. Για παράδειγμα, η εκπαίδευση φιλίας βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες αλληλεπίδρασης με τους συνομηλίκους τους. Η εκπαίδευση εξειδικευμένης λειτουργίας μπορεί να βελτιώσει δεξιότητες, όπως ο αυτοέλεγχος, η επαγωγική σκέψη και η κατανόηση αιτίου-αποτελέσματος. Τα παιδιά με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο μπορεί να χρειαστούν και ακαδημαϊκή βοήθεια. Για παράδειγμα, ένας καθηγητής μαθηματικών μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί που παρουσιάζει προβλήματα στο σχολείο.
Οι γονείς και τα αδέρφια θα χρειαστεί επίσης να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που μπορεί να επιφέρει αυτή η πάθηση. Αυτό θα πραγματοποιηθεί μέσω ψυχοθεραπείας ή ομάδων υποστήριξης. Οι γονείς μπορεί επίσης να λάβουν γονεϊκή εκπαίδευση προσαρμοσμένη στις ανάγκες του παιδιού τους. Μέσω αυτής της εκπαίδευσης θα μάθετε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να αλληλεπιδράτε και να φροντίζετε το παιδί σας.
Εναλλακτικές θεραπείες
Κάποιοι γονείς και παιδιά αναζητούν εναλλακτικές θεραπείες, όπως μασάζ και βελονισμό. Στις εναλλακτικές θεραπείες συγκαταλέγονται επίσης η άθληση και η γιόγκα.
Πώς μπορεί να προληφθεί το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο;
Μπορείτε να αποφύγετε το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο απέχοντας από το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν είστε γυναίκα, έχετε πρόβλημα με τη χρήση αλκοόλ και επιθυμείτε να μείνετε έγκυος, επισκεφτείτε το γιατρός. Αν πίνετε μόνο σε κοινωνικές περιπτώσεις, απέχετε από το αλκοόλ αν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε μείνει έγκυος. Θυμηθείτε, οι επιπτώσεις του αλκοόλ μπορεί να προκαλέσουν μόνιμες βλάβες τις πρώτες εβδομάδες της κύησης.
Με πληροφορίες από: dw.com/wikihealth.gr
