Η Michelle Bachelet, Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ προειδοποίησε σήμερα στο πλαίσιο Σεμιναρίου σχετικά με τις καλές πρακτικές, τις βασικές προκλήσεις και τις νέες εξελίξεις σχετικά με την πρόσβαση σε φάρμακα και εμβόλια, ότι η υποχρέωση εμβολιασμού οφείλει να επιβάλλεται πάντα με σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ο καταναγκαστικός εμβολιασμός δεν είναι ποτέ αποδεκτός.
Διαβάστε αναλυτικά όσα ανέφερε:
”Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανοίξω αυτό το σεμινάριο σχετικά με την πρόσβαση σε φάρμακα και εμβόλια, ένα από τα βασικά στοιχεία του καθολικού δικαιώματος στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο σωματικής και ψυχικής υγείας.
Ο COVID-19 δεν είχε ακόμη εμφανιστεί τη στιγμή που το Συμβούλιο ενέκρινε το ψήφισμα 41/10 , το οποίο ζητούσε τη σύγκληση αυτού του διασυνεδριακού σεμιναρίου από το Γραφείο μου. Από τότε, η πανδημία έχει σκοτώσει τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια ανθρώπους και έχει φέρει σε αναταραχή κάθε Πολιτεία και κοινότητα.
Οι άνθρωποι που πλήττονται περισσότερο είναι εκείνοι που υφίστανται συστημικές διακρίσεις και διάχυτες ανισότητες – τόσο εντός των εθνών όσο και μεταξύ τους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πρόσβαση στα εμβόλια κατά του COVID-19 ήταν σοκαριστικά άνιση. Μέχρι την 1η Δεκεμβρίου , μόλις το 8% των ενηλίκων είχε λάβει μία δόση εμβολίου σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, σε σύγκριση με το 65% στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Αυτό είναι βαθύτατα άδικο και ανήθικο, όπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας. Είναι επίσης βαθιά αντιπαραγωγικό. Νέες αιχμές λοιμώξεων και η πρόσφατη ανίχνευση της παραλλαγής Omicron, είναι μια συγκεκριμένη απόδειξη των κινδύνων της ανισότητας των εμβολίων. Νέες παραλλαγές, όπως το Omicron, είναι πολύ πιο πιθανό να εμφανιστούν μεταξύ των σε μεγάλο βαθμό μη εμβολιασμένων πληθυσμών – και αποτελούν απειλή για όλους.
Θα το πω για άλλη μια φορά: Κανείς από εμάς δεν είναι ασφαλής μέχρι να είμαστε όλοι ασφαλείς. Η έλλειψη καθολικής και δίκαιης πρόσβασης και διανομής εμβολίων αυτή τη στιγμή παρατείνει την πανδημία. Αυτή η πανδημία είναι μια μεγάλη παγκόσμια κρίση και απαιτεί μια ενωμένη, παγκόσμια απάντηση.
Ήμασταν βαθιά τυχεροί που η ιατρική έρευνα ανέπτυξε τόσο γρήγορα εμβόλια και φάρμακα που αποτρέπουν αποτελεσματικά τις πιο σοβαρές μορφές του COVID-19.
Έδωσαν τη δυνατότητα στον ΠΟΥ και σε άλλους εταίρους να αναλάβουν μια αποτελεσματική και οικονομικά προσιτή πρωτοβουλία για τον εμβολιασμό του κόσμου – την εγκατάσταση COVAX για συγκεντρωτική έρευνα, ανάπτυξη, παραγωγή και δίκαιη διανομή.
Ωστόσο, επί του παρόντος, φαίνεται πολύ απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος εμβολιασμού του ΠΟΥ για την COVID-19 για την προστασία του 40% του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι το τέλος του 2021. Απειλείται επίσης ο στόχος του 70% μέχρι τα μέσα του 2022.
Το αποτέλεσμα θα είναι πολλοί θάνατοι που μπορούν να αποφευχθούν και μακροχρόνιες αναπηρίες που προκύπτουν από το σύνδρομο «μακράς διάρκειας COVID», το οποίο ακόμη δεν είναι πλήρως κατανοητό.
Και πέρα από αυτούς τους σοβαρούς λόγους για την υγεία, ο αντίκτυπος στα ανθρώπινα δικαιώματα της παγκόσμιας αποτυχίας μας να εμβολιαστούμε αρκετά ευρέως είναι βαθύς. Οδηγεί έντονα αποκλίνουσες οικονομικές ανακάμψεις από τα πρώτα κύματα της πανδημίας. Αυτό αυξάνει τους κινδύνους ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα μείνουν πιο πίσω – αλλά θα ωθηθούν περισσότερο πίσω.
Τα πισωγυρίσματα στην ανάπτυξη απειλούν όλους μας. Βλάπτουν τους ανθρώπους, βλάπτουν τις οικονομίες, βλάπτουν τις κοινωνίες και οδηγούν σε αυξανόμενες εντάσεις και συγκρούσεις. Η παραμέληση του παγκόσμιου εμβολιασμού αποτελεί απειλή για όλους μας.
Τα εμβόλια κατά του COVID-19 αποτελούν παγκόσμιο δημόσιο αγαθό. Πρέπει να δώσουμε επειγόντως προτεραιότητα στη δράση για την εξάλειψη όλων των εμποδίων για τη διασφάλιση ότι τα εμβόλια φτάνουν σε όλους – συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών αδειοδότησης που είναι αδικαιολόγητα περίπλοκες και περιοριστικές. Πρέπει να διερευνηθούν όλες οι επιλογές για την επέκταση της ικανότητας παραγωγής εμβολίων – όπως οι εθελοντικές άδειες και οι μεταφορές τεχνολογίας, η συγκέντρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και η ευελιξία στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Πρέπει επειγόντως να ενταθούν οι προσπάθειες για να εξασφαλιστεί μαζική αύξηση της προσφοράς COVAX για χώρες χαμηλού και χαμηλού μεσαίου εισοδήματος. Τα κράτη πρέπει να λάβουν μέτρα έκτακτης ανάγκης για να ενισχύσουν την παραγωγή εμβολίων, καθώς και δοκιμών, προστατευτικού εξοπλισμού, θεραπειών και οξυγόνου.
Η διακρατική έρευνα και ανταλλαγή μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών θα πρέπει να αυξηθεί, προκειμένου να αυξηθεί και να διαφοροποιηθεί η παραγωγή.
Πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε καθολική πρόσβαση στα πλήρη οφέλη των θεραπειών που αναπτύσσονται. Αυτό περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι οι πραγματικές και έγκαιρες πληροφορίες σχετικά με την πανδημία και την ανταπόκριση του COVID-19 μπορούν να φτάσουν σε όλους τους ανθρώπους, χωρίς εξαίρεση, έτσι ώστε να αυξηθεί η απορρόφηση των εμβολίων όταν αυτά γίνουν διαθέσιμα. Σε περιόδους κρίσης όπως αυτή, η λογοκρισία και οι περιορισμοί στο δικαίωμα στην ελευθερία της ενημέρωσης και στο έργο των ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης είναι βαθιά επιβλαβείς.
Εξοχότητες,
Καθώς περισσότερα κράτη εξετάζουν προσεγγίσεις που περιλαμβάνουν υποχρεωτικό εμβολιασμό, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι συνέπειες τέτοιων μέτρων. Οι στόχοι που επιδιώκονται από τους διευρυμένους εμβολιασμούς –η προστασία του δικαιώματος στη ζωή και το δικαίωμα στην υγεία όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων– είναι φυσικά ύψιστης νομιμότητας και σημασίας. Ωστόσο, τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχύουν επίσης για την αξιολόγηση της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της εφαρμογής διαφορετικών μορφών εντολών εμβολίων, τόσο σε γενικές γραμμές όσο και σε σχέση με συγκεκριμένες ομάδες ή άτομα.
Πρώτον, θέλω να τονίσω ότι τα διαθέσιμα και οικονομικά εμβόλια είναι απαραίτητα για κάθε πολιτική που καθιστά τα εμβόλια υποχρεωτικά. Αν δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι γνήσια, πρακτική πρόσβαση στα εμβόλια, οι απαιτήσεις εμβολίων δεν θα συνάδουν με τις θεμελιώδεις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της ισότητας και της μη διάκρισης. Και κάθε υποχρεωτικό καθεστώς εμβολιασμού χρειάζεται την ευελιξία για κατάλληλες εξαιρέσεις, όπως όταν ένας εμβολιασμός αντενδείκνυται ιατρικά για ένα άτομο. Υπό αυτές τις συνθήκες, μπορεί να είναι αποδεκτό να εξαρτηθεί η άσκηση ορισμένων άλλων δικαιωμάτων και ελευθεριών – όπως η πρόσβαση σε σχολεία, νοσοκομεία ή άλλους δημόσιους ή προσβάσιμους χώρους – με εμβολιασμό. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χορηγείται εμβόλιο βίαια στους ανθρώπους, ακόμη και αν η άρνηση ενός ατόμου να συμμορφωθεί με μια υποχρεωτική πολιτική εμβολιασμού μπορεί να έχει άλλες νομικές συνέπειες, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, των κατάλληλων προστίμων. Όταν επιβάλλονται κυρώσεις, θα πρέπει να είναι αναλογικές και να υπόκεινται σε έλεγχο από τις δικαστικές αρχές.
Εν ολίγοις, οι εντολές εμβολίων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όταν είναι απαραίτητο για την επίτευξη επιτακτικών στόχων για τη δημόσια υγεία και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη μόνο όταν τα λιγότερο παρεμβατικά μέτρα, όπως η χρήση μάσκας και η κοινωνική απόσταση, έχουν αποδεδειγμένα αποτύχει να καλύψουν τέτοιες ανάγκες υγείας. Οι εντολές εμβολίων πρέπει να συμμορφώνονται με τις αρχές της νομιμότητας, της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της μη διάκρισης. Θα πρέπει να προβλέπονται από το νόμο και, για να είναι απαραίτητα με αυτή την έννοια, τα πραγματικά εμβόλια που χρησιμοποιούνται πρέπει επίσης να είναι επαρκώς ασφαλή και αποτελεσματικά για την επίτευξη αυτών των στόχων δημόσιας υγείας. Οι κατάλληλες διαδικαστικές εγγυήσεις – συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος αναζήτησης δικαιολογημένης εξαίρεσης και του δικαιώματος προσφυγής σε κάθε μορφή ποινής ενώπιον μιας δίκαιης και ανεξάρτητης αρχής – είναι τόσο νομικά αναγκαίες όσο και βασικές για την ευρύτερη κοινωνική αποδοχή τέτοιων συστημάτων. Θα πρέπει να υπάρχει αποζημίωση χωρίς σφάλμα, για όλους, για την αντιμετώπιση τυχόν βλαβών που σχετίζονται με τα εμβόλια που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου προγράμματος. Και στο εξής, τέτοιες εντολές θα πρέπει να υπόκεινται σε συχνή επίσημη επανεξέταση για να διασφαλίζεται ότι παραμένουν αναγκαίες, αναλογικές και αμερόληπτες.
Εξοχότητες,
Αυτή η πανδημία απέχει πολύ από το να τελειώσει. Ήδη, έχει βλάψει τις ζωές και τα ανθρώπινα δικαιώματα δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Δεν θα αναχαιτίσουμε αυτή τη ζημιά και δεν θα ανακάμψουμε από αυτήν, έως ότου διατίθενται εμβόλια και θεραπείες για όλους, σε κάθε χώρα, χωρίς καμία μορφή διάκρισης.
Η ανάληψη δράσης για το σκοπό αυτό αποτελεί σαφώς υποχρέωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που βαρύνει κάθε κράτος. Τα δύο τελευταία χρόνια μας απέδειξαν το δυσβάστακτο κόστος των εκτεταμένων ανισοτήτων και των χασμάτων στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αποδεικνύουν επίσης, με οδυνηρή σαφήνεια, ότι τα μέτρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα μας κάνουν όλους πιο ασφαλείς και πιο δυνατούς.
Σας ευχαριστώ”
Πηγή: ohchr.org
