Από ψηλά φαίνεται σαν τεράστια καφετιά πινελιά που καλύπτει τα σκουρόχρωμα νερά της Θάλασσας του Μαρμαρά. Από κοντά μοιάζει με κρεμώδη ζελατίνα κινουμένης άμμου που σκεπάζει τα πάντα. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι η παράξενη εικόνα οφείλεται στη λεγόμενη «θαλάσσια βλέννα», που γιγαντώνεται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Πριν από το 2007 δεν είχε καταγραφεί η άμορφη γλοιώδης μάζα στις τουρκικές θάλασσες. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η «θαλάσσια βλέννα» δημιουργείται από την παρατεταμένη άνοδο της θερμοκρασίας των θαλάσσιων υδάτων, τη νηνεμία και την αφθονία θρεπτικών συστατικών στα νερά.

Το φυτοπλαγκτόν, που ευθύνεται για την εμφάνισή της, πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτο όταν υπάρχουν θρεπτικά υλικά όπως άζωτο και φώσφορος στη θάλασσα. Αμφότερα συναντώνται σε μεγάλη ποσότητα στον Μαρμαρά, όπου άλλωστε καταλήγουν τα λύματα 20 εκατομμυρίων ανθρώπων και ταυτόχρονα δέχεται τα πλούσια σε αυτά νερά της Μαύρης Θάλασσας. Όταν η ποσότητά του βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα, αυτά τα μικροσκοπικά θαλάσσια εργοστάσια παράγουν το αναγκαίο για τους ωκεανούς οξυγόνο. Ο ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός τους δημιουργεί ακριβώς το αντίστροφο φαινόμενο, καθώς εκκρίνεται ένα είδος βλέννας που τελικά καλύπτει πολλά τετραγωνικά χιλιόμετρα της θαλάσσιας επιφάνειας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η «θαλάσσια βλέννα» δεν είναι επικίνδυνη, παρότι δεν συνιστά όμορφο θέαμα. Όπως εξηγεί η δρ. Νεσλιχάν Οζντελίτσε, θαλάσσια βιολόγος στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, «αυτό που βλέπουμε είναι στην πραγματικότητα ένας συνδυασμός πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λίπους». Όμως η κολλώδης μάζα προσελκύει βακτήρια και ιούς και μπορεί να δημιουργήσει μια αδιαπέραστη επιφάνεια, προκαλώντας ασφυξία στη θαλάσσια ζωή που βρίσκεται από κάτω.

Το φαινόμενο της «θαλάσσιας βλέννας», που καταγράφεται εφέτος στη Θάλασσα του Μαρμαρά, είναι πολύ χειρότερο και εκτεταμένο σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές. Άρχισε να εμφανίζεται στα βαθιά νερά στα τέλη Δεκεμβρίου, ενοχλώντας τους ψαράδες, που δεν μπορούσαν να ρίξουν τα δίχτυα τους.
Εκείνη την εποχή, ο θαλάσσιος βιολόγος δρ. Μπαρίς Οζαλπ, του πανεπιστημίου των Δαρδανελλίων, εντόπισε τυχαία στον Ελλήσποντο την παράξενη βλέννα. Εντυπωσιασμένος από την έκτασή της, πραγματοποίησε καταδύσεις προκειμένου να διαπιστώσει πώς επηρεάζει τα κοράλλια. Γνώριζε, άλλωστε, ότι ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνη για τους ακίνητους θαλάσσιους οργανισμούς, καθώς τους «αγκάλιαζε», παρεμποδίζοντας την αναπνοή και διατροφή τους και προκαλώντας τελικά τον θάνατό τους. Αυτό ακριβώς διαπίστωσε στις καταδύσεις του: μαζικό θάνατο κοραλλιών. Όταν η γλοιώδης μάζα προσέγγισε τις ακτές, απείλησε τις περιοχές αναπαραγωγής των ψαριών και χιλιάδες από αυτά βρέθηκαν νεκρά κοντά στην Πάνορμο.

Αντιμέτωποι με ένα πραγματικά εφιαλτικό μέλλον, οι Τούρκοι επιστήμονες απευθύνουν έκκληση για μείωση των πιέσεων που ασκούν τα λύματα στη Θάλασσα του Μαρμαρά, προκειμένου να περιοριστούν τα επίπεδα των θρεπτικών συστατικών που κάνει το φυτοπλαγκτόν να θεριεύει. Επίσης, ζητούν να μπει τροχοπέδη στην υπεραλίευση και, φυσικά, να βρεθεί τρόπος αναχαίτισης της κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: kathimerini.gr

Πηγή photo: @yakanal_yaist/twitter